El so términu municipal ta formáu por un solu nucleu de población, ocupa una superficie total de 57,69 km² y según los datos demográficos recoyíos nel padrón municipal ellaboráu pol INE nel añu 2017, cuenta con una población de 590 habitantes.
Allugamientu
Sotoserrano o El Soto, enclaváu nel parque natural de Las Batuecas - Sierra de Francia, xunto a la unión de tres ríos; Alagón, Cuerpo de Hombre y Francia. Ye'l pueblu de la provincia menos eleváu sobre'l nivel del mar, 508 metros. Esfruta mientres tol añu d'un clima nidiu mediterraneu, que modela'l calter allegre y hospitalario de los sos habitantes.
Conceyu de Sotoserrano.
Asitiáu na Sierra de Francia Baxa, a 99 km de la so capital, Salamanca, guarda una riqueza paisaxística d'una guapura induldable, gracies a la flora y fauna qu'atesora. Regáu por regueros como'l Servón o'l Ríomalo, la Fonte del Pardo, los Molinos y la Vega de Francia, llugar ideal pa los amantes de la naturaleza.
Vista xeneral de Sotoserrano.
El so cascu urbanu guarda evidentes encantos, con una arquiteutura típicamente serrana. Barriu y Plaza del Castillo, cola so torre del reló, la ilesia de La nuesa Señora de l'Asunción, y la ermita del Humilladero. Na actualidá ye unu de los pueblos más puxantes de la Sierra. El so clima dexa'l cultivu d'árboles frutales, como la naranxal y la zrezal. Tamién tien importancia la vide y el olivo. En Sotoserrano entemécense modernidá y tradición.
Clima
Sotoserrano tien un clima mediterraneu Csa[4] (templáu con branu secu y calorosu) según la clasificación climática de Köppen.
Parámetros climáticos permediu de Sotoserrano nel periodu 1964-1992
Mes
Xin
Feb
Mar
Abr
May
Xun
Xnt
Ago
Set
Och
Pay
Avi
añal
Temperatura media (°C)
6.8
7.9
10.6
12.4
15.4
20.4
24.8
24.3
20.9
15.0
10.5
7.5
14.7
Fonte: Ministeriu d'Agricultura, Alimentación y Mediu Ambiente. Datos de precipitación pal periodu 1964-1992 y de temperatura pal periodu 1971-1989 en Sotoserrano[5] 8 de payares de 2012
Gráfica d'evolución demográfica de Sotoserrano ente 1900 y 2017
Fonte Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia.
Historia
Detalle del mapa Carte Generale des Royaumes d'Espagne & de Portugal avec leurs principales divisions &c., realizáu en 1705, nel que puede reparase Sotoserrano
Prehistoria
Nos sos oríxenes foi un castru prerromanu (los sos habitantes los vetonos); quedando tal fechu atestiguáu por restos arqueolóxicos atopaos nes veres del Ríu Alagón que daten del paleolíticu inferior.
Mientres la dómina romana llegaba hasta esti llugar la Vía de la Plata, al traviés del Río Alagón. Tamién formó parte del Camín de Santiago, tres el descubrimientu de la imaxe de la Peña de Francia. Foi una de les principales víes de penetración musulmana.
Edá Media
Topáronse cayueles escrites, nel llugar llamáu “Pedro Martín” de la dómina Visigoda. (s. VI y VII).
Detalle de la ilesia de la llocalidá.
El rei Alfonsu IX de Llión donó al Arzobispu de Compostela nel 1192,[6] la ilesia, terrenes, pertenencies y ríos del Soto de Francia; d'esta forma consolida l'asentamientu y repuebla Sotoserrano, dada la so aparente situación a veres del Ríu Alagón; formando parte de la so llinia defensiva.
Ye por Alfonsu XI como llugares escelentes pa la casa d'osos.
Tamién debió d'esistir dalguna pequeña comunidá xudía. A esta presencia faen referencia llugares como la alquería de Martinebrón (Martín-Hebrón). Asina mesmu esisten documentos fechaos en 1289 que menten el fechu de que xudíos de Miranda emprestaben dineru a vecinos de Sotoserrano.
La Ilesia de porte románicu atópase integrada nel cascu urbanu.
Edá Contemporánea
Venceyáu a Estremadura nos sieglos XVII y XVIII, cola creación de les actuales provincies en 1833, Sotoserrano quedó encuadráu na provincia de Salamanca, dientro de la Rexón Lleonesa.[7]
En 1927 una quema destruyó la totalidá del archivu del so Conceyu; esti fechu contribuyó a la falta de datos históricos de la población.
Naturaleza
Redolada de la llocalidá.
La llocalidá háyase enclavada nuna redolada privilexada, el Parque natural de Las Batuecas - Sierra de Francia, arrodiada d'una vexetación exuberante formada por zrezal, olivares, pinos, xardones, carbayos y yérbados. Pueden realizase dellos percorríos senderistas, cicloturistes o por aciu piragua.[8]
El 4 de marzu de 2017 foi inaugurada la "Ruta de los Trés Ríos", ruta senderista d'un llargor de 8,4 km de calter circular que la so dificultá ye baxa y accesible a tolos públicos. Nel so percorríu vamos poder esfrutar d'espacios naturales declaraos Reserva de la Biosfera que nos llevará al traviés de los ríos Alagón, Francia y Cuerpo de Hombre.
Al sur de la llocalidá atopamos col Meandro del Melero (o Meandro Melero) formáu pel ríu Alagón y que delimita les provincies de Salamanca y Cáceres. La meyor vista del meandro llograr dende'l Mirador de l'Antigua (Riomalo, Cáceres) dende'l cual reparar la Isla de Romerosa (Sotoserrano, Salamanca).
El Loa. Ye una pequeña representación teatral que se representa'l 31 d'agostu mientres les fiestes patronales de San Ramón. Enllaza colos autos sacramentales medievales que escenifican la confrontación permanente ente'l bien y el mal.
El Judas. Mientres la celebración de Selmana Santa los mozos del pueblu fabriquen un moñecu, rellenu de paya, llamáu “El Judas”, que mientres la nueche del Sábadu Santu ye colgáu d'una lluria nel centru de la plaza; permanez mientres el Domingu de Resurreición y, la tarde del Llunes de Pascua ye voltiáu hasta que cai, pa de siguío ser quemáu nuna foguera.
L'Aleluya. En Selmana Santa ye costume sacar el Domingu de Resurreición al Cristu Resucitáu en procesión por que realcuentre cola so Madre, n'alcuentru de dambos asocede ente cantaraes.
L'Alborada. Tratar nun pequeñu cantar qu'amigos, vecinos y familiares canta a los novios la nueche antes de los esposales; al términu estos ufierten a toos aquellos que participaron na mesma duces y llicores.
La Matanza. Primer sábadu de febreru.La matanza ye un ritu que práuticamente se puede dicir que sumió y por ello, como actu d'alcordanza a lo que supunxo, el Conceyu de Sotoserrano entama tolos años la Matanza Tradicional.
El Cristu Benditu. El cristu benditu tamién llamáu Cristu del humilladero ye una fiesta que se celebra'l 14 de setiembre. Nun ye tan multitudinaria como la fiesta mayor pero los soteños tienen una gran devoción al Cristu Benditu.
↑Llorente Maldonado, Antonio (1976). Centro d'Estudios Salmantinos: contornes históricu y actual_de_l.html?id=wZQtAQAAIAAJ Les contornes históricu y actual de la provincia de Salamanca (en castellanu), páx. 157. Consultáu'l 9 de payares de 2011. «La Sierra de Francia Alta entiende, más o menos, los siguientes conceyos: Llinares, El Tornadizo, San Miguel de Valero, La Bastida, Cilleros de la Bastida, Cereceda, El Cabaco, Maíllo, Monsagro, El Banzáu, Nava de Francia y Arroyomuerto. A La Sierra de Francia Baxa pertenecen Valero, San Esteban de la Sierra, Santibáñez de la Sierra, Garcibuey, Les Cases del Conde, San Martín del Castañar, Villanueva del Conde, Monforte de la Sierra, Miranda del Castañar, Madroñal, Cepeda, Herguijuela de la Sierra, Sotoserrano, Pinedas, Molinucu, topándose Sequeros nuna posición entemedia (...) Dempués de tar delles vegaes en Monsagro, pueblu que nun conocía en 1974, tengo que rectificar, pos evidentemente, y dende tolos puntos de vista, Monsagro a pesar de topase na aguada suroeste de la Sierra de Francia, pertenez al Campu de Agadones, a la Sierra de Gata (páxina 128) Las Quilamas topar na aguada meridional de la Sierra Mayor, esto ye, de la Sierra de Tamames y Navarredonda, ente Llinares, San Miguel de Valero y La Bastida. Espeñar por mediu de los sos fragosos argañales el ríu Quilama (páxina 75) en Picu Cervero, términu de Escurial, y que la so sierra estrema a la de Francia, del Campu, esto ye, al sur de Picu Vercero ta la Sierra de Francia, al norte ta'l Campu, nesti casu La Huebra (páxina 95) Entiende La Calería los pueblos de La Requexada, Navarredonda, Escurial (Huebra) y Llinares (Sierra). En Requexada, Navarredonda y Escurial son charros, y vistíen de charru, en Llinares son yá serranos, y vistíen de serranu; nos trés primeros pueblos la so fala tien una pronunciación castellana; en Llinares, sicasí, pronunciación yá meridional, estremeña (páxina 75) A xulgar polo que se diz nel fueru, y n'otros documentos, la Sierra incluyiría non yá la Sierra de Francia puramente dicha y tola depresión del Alagón si non tamién tola Sierra de Tamames o Navarredonda o Escurial, esto ye, l'alliniación montascosa que va dende Llinares y San Miguel de Valero hasta'l Puerto de la Calderilla y la redoma de Tamames y que constitúi un ramal transveral de la mesma Sierra de Francia (páxina 51) como yá diximos antes, Llinares, a caballu ente La Sierra y El Campu, y ente La Huebra y Les Bardes pertenez realmente a La Calería, subcomarca especial, ensin dexar, por ello, de formar parte de La Sierra, de ser, viniendo del Campu de Salamanca, el primer pueblu que puede ser consideráu llingüística y etnológicamente serranu, o a lo menos non charru (páxina 96) Recordemos los dos microcomarcas de Las Batuecas y Las Quilamas, dambes en La Sierra, y concretamente en La Serranía de Francia (páxina 128)»
