El río Madre de Dios o ríu Amaru ( Amaru mayu en Runa Simi) ye un llargu ríu que pertenez a la cuenca del Amazones, un afluente del ríu Beni. Tien un llargor averáu de 1 150 km y ye un ríu binacional, yá que escurre pela parte suroriental de Perú (655 km[1] pola rexón de Madre de Dios) y noroccidental de Bolivia. Drena una cuenca de más de 100 000 km².
Atopar nuna zona bien húmeda de l'Amazonia subandina, l'Amazonia peruana, lo qu'esplica'l so altu caudal. Dexa una óptima navegabilidad , puede viaxase ensin dificultaes dende Puerto Maldonado hasta la so converxencia col ríu Beni.
Ente les munches actividaes, que se desenvuelven nes sos riberes, destaquen los plantíos de mangu y la minería d'oru, amás de baltar selectiva de fines maderes y l'agricultura, que provoquen serios problemes ambientales. A lo llargo del ríu hai dellos parques y reserves nacionalessobremanera los parques nacionales peruanos de Manú (tamién declaráu como Reserva de la Biosfera Manu) y Bahuaja-Sonene, la tamién peruana Reserva Natural Tambopata-Candamo y la boliviana Reserva Nacional Manupiri-Heath.
El ríu Madre de Dios naz nes estribaciones orientales de la cordal de Vilcanota, parte de la cordal Oriental de los Andes peruanos, al nordeste de Cuzco. El ríu, conocíu nesti primer tramu como Alto Madre de Dios, empónse primero en direición norte, bordiando la zona protexida como Parque Nacional del Manú (establecíu en 1973 con una área de 15.328 km²). En dexando tras el cordal llega a la parte de selva alta, onde ta la llocalidá de Pilcopata. Sigue un curtiu tramu escontra'l norte y depués describe una curva en direición oeste, onde recibe pela derecha al ríu Manu (356 km), na llocalidá homónima de Manú o Boca Manu. El ríu ye yá un típicu ríu d'enllanada, describiendo munchos meandros, con delles islles arenoses nel so cursu.
Sigue en direición oeste, pasando por Puertu Tahuantínsuyo, onde recibe pela derecha al ríu Azul. Depués recibe, tamién pela derecha, al ríu Coloráu y llega de siguío a Madre de Dios, onde recibe pela esquierda al ríu de Los Amigos. Sigue hasta llegar a Inambari, onde recibe pela derecha al ríu Inambari (390 km), un llargu ríu que tamién baxa de les estribaciones orientales de los Andes peruanos y que traviesa'l Parque Nacional Bahuaja Sonene y nel qu'hai n'estudiu la realización d'un ambiciosos proyeutu hidroeléctricu. Continua'l ríu en direición oeste y en pasando pela pequeña llocalidá de Pastora, llega a Les Piedres, onde recibe pela marxe esquierda al ríu de Les Piedres (640 km), el so principal afluente. Llega darréu a la ciudá de Puerto Maldonado (a 183 msnm), la capital del departamentu de Madre de Dios y de la provincia de Tambopata, que ye unu de los principales nucleos comerciales de l'Amazonia y que lleva'l títulu oficial de Capital de la Biodiversidá de Perú. La ciudá, que dispón d'aeropuertu, cuntaba con unos 40.000 hab. nel añu 2005. En Puerto Maldonado recibe pela marxe derecha al ríu Tambopata (350 km).
A partir d'esi puntu pasa a ser conocíu como So Madre de Dios, y en pasando peles pequeñes llocalidaes de Colombia y San Francisco, abandona Perú por Puertu Pando. Entra en Bolivia llegando aína a la ciudá de Puertu Heath, onde recibe al homónimu ríu Heath (217 km) pela marxe derecha, un ríu qu'en tol so escurrir marca la frontera bolivianu-peruana. Equí'l ríu vira en direición SO-NE, una direición que va caltener nel tramu de 483 km que lu resten hasta desaguar nel ríu Beni.
Sigue'l ríu en territoriu bolivianu, siendo la llende natural ente los departamentos La Paz, al sur, y Beni, al norte. El ríu pasa por delles pequeñes llocalidaes, como Puerto Pérez (549 hab. en 2001), Chivé, Santa Rosa, Candelaria, Constitución, Villa-Mar, Nazahuasama, Chaco ya Independencia. El ríu dexa de ser frontera y enfusar nel departamentu de Beni, siguiendo por pequeñes llocalidaes, como Palmira, Carmen, Frontera, San Miguel, Vargas, Florencia y Sena, onde recibe pela marxe derecha al ríu Sena. Continua'l ríu pasando peles pequeñes aldegues de Conquista, Chorillo, Purgatoriu, Loreto, San Miguelito y Agua Duce, nun tramu en que los antiguos meandros fueron formando pequeñes llagunes en ferradura, siendo les más importantes la llaguna Murillo (de 11 km de llargu y una superficie 7,6 km²), la llaguna Mentirosu (de 15 km de llargu y una superficie 6,9 km²) y la llaguna Diasada (de 5,5 km de llargu y una superficie 4,5 km²)
Finalmente desagua nel ríu Beni, frente a la ciudá de Riberalta (a 134 msnm), que cuntaba con 64.511 habitantes en 2001 y dispón d'aeropuertu. Depués el Beni xúnese de la mesma col ríu Mamoré en Villabella pa formar el ríu Madeira.
Afluentes
La Madre de Dios tien munchos afluentes, siendo los más importantes los siguientes:[2]
ríu Manú: un afluente peruanu de la marxe esquierda nel cursu altu, con un llargor total de 356 km. Naz nel Parque Nacional del Manú y desagua na Madre de Dios cerca de la ciudá homónima de Manú. Tien dos importantes afluentes, el ríu Providencia y el Piriquina;
ríu Inambari: un afluente peruanu de la marxe derecha, con un llargor total de 390 km. Pasa pela ciudá de Belem y desagua na Madre de Dios cerca de la ciudá homónima d'Inambari;
ríu Tambopata: un afluente peruanu de la marxe la derecha, con un llargor total de 350 km. Pasa pela ciudá de San Rafael y desagua na Madre de Dios tamién en Puerto Maldonado, frente al ríu de Les Piedres. Los sos principales afluentes son los ríos Mosohuaico y Carama;
ríu Heath: un afluente pela derecha, que forma frontera internacional ente Perú y Bolivia, con un llargor total de 217 km;
ríu Sena: un afluente bolivianu de la marxe derecha nel cursu baxu, que desagua cerca de la ciudá homónima de Sena. El so principal afluente ye'l ríu Manurimi.
El ríu Altu Madre de Dios vistu dende la Reserva Fundo Mascoitania.
↑Los datos sobre los llargores de los distintos afluentes provienen de la publicación de la FAO, Les agües continentales d'América Llatina, de R. Ziesler y G.D. Ardizzone, 1979. Disponible en: http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm.
.jpeg)
