Rudolf Erich Raspe |
|---|
![]() |
| Vida |
|---|
| Nacimientu |
Hannover[1], marzu de 1736[2] |
|---|
| Nacionalidá |
 Alemaña [3] |
|---|
| Muerte |
Killarney, 1 de payares de 1794[3] (58 años) |
|---|
| Familia |
|---|
| Hermanos/es |
|
|---|
| Estudios |
|---|
| Estudios |
Universidá de Göttingen
Universidá de Leipzig |
|---|
| Llingües falaes |
llatín
alemán[4]
inglés[5] |
|---|
| Oficiu |
conservador de muséu, xeólogu, químicu, llingüista, traductor, bibliotecariu, escritor, profesor universitariu, historiador del arte, autor |
|---|
| Emplegadores |
Collegium Carolinum (en)  |
|---|
| Miembru de |
Royal Society |
|---|
 |
Rudolf Erich Raspe (marzu de 1736, Hannover – 1 de payares de 1794, Killarney) foi un escritor y científicu alemán, conocíu sobremanera por ser l'autor de la primera de les versiones conocíes (salvo un curtiu esbozu anónimu apaecíu en 1781, y que s'abarrunta pudiera ser obra del mesmu Raspe) de les aventures del Barón de Münchhausen.
Biografía
Fíu d'un contable del gobiernu de Hannover (naquella dómina so control d'Inglaterra) y de una dama prusiana, y con dellos familiares masones, Raspe atopó'l puntu de partida pa les sos ambiciones na universidá de Göttingen. Yá d'estudiante, tuvo contautu col mundu de les antigüedaes artístiques, y cola poderosa influencia de Leibniz.
En 1763 publica una ambiciosa obra sobre xeoloxía volcánica, Specimen Historiae Naturalis, que llueu-y fai ganar sonadía científica internacional. Esi añu tamién publica una disertación nuna revista sobre unos apocayá publicaos poemes ingleses so la influencia del romanticismu. Esta variedá d'intereses fixeron que se-y moteyara puer septem artium, o mozu de los sietes artes. Publica los escritos póstumos de Leibniz; convertir en secretariu de la Biblioteca d'Estáu, y nel protexíu del xeneral Walmoden, lo cual abrió-y les puertes de la intelectualidá y la burguesía (y les sos fiestes) d'esti pequeñu estáu alemán. Dende esta tribuna, les sos aldericaes polémiques, y les caústicas burlles contra los sos críticos faen que se vaigan atropando rensíes que-y pasarán factura nel futuru.
Siguió redactando artículos y otres publicaciones lliteraries, y foi nomáu profesor d'Historia Antigua y encargáu de curiar les coleiciones de Federico II, Landgrave de Hesse-Cassel. Como Raspe yera primero de too un espertu en catalogar, realizó esta actividá de manera minuciosa nestes coleiciones, afayando hasta seiscientos artículos non rexistraos. Amás, siguió trabayando na biblioteca, y dedicándose a traducir, escribir y a tomar parte en numberoses actividaes lliteraries y académiques (incluyendo agrios discutinios intelectuales), proponiendo nueves maneres del estudiu de les riqueces naturales. Acabó consiguiendo ingresar na Royal Society de Londres.
Sicasí, la so intensa actividá académica nun torgar que'l so bolsu tuviera vacíu (pola mor, ente otres coses, del so raquíticu sueldu), y tuvo que casase con Elizabeth Langens p'aselar a los sos acreedores. A pesar de la magnífica dote de la rapaza, les deldes contraíes por Raspe yeren demasiáu grandes, y dalgunos de los sos proyeutos más ambiciosos -y con un interés en bona parte codalosu- d'esta dómina fueron refugaos. Los sos enemigos atacáron-y entós, y acosáu perdayures, nun tuvo más remediu que tar presente nel momentu que-y apurrió al Landgrave de nuevu les llaves de la so coleición, y afayóse que Raspe vendiera dalgunes de les sos medayes pa pagar a los sos acreedores. Al trate na picota, Raspe fuxó, (lo cual causó una más tarrecible impresión sobre la so culpabilidá), y foi prindáu, anque consiguió finalmente escapar pa fuxir de primeres a Holanda, y más tarde a Inglaterra. Mientres bona parte de la so vida, trató de pidir perdón polos sos delitos, pero los sos enemigos encargar especialmente de magnificarlos allá na so tierra d'orixe, colo cual estes sides resultaron inútiles.
En Gran Bretaña, les coses nun-y fueron meyor: foi quitáu de la so condición de miembru de la Royal Society, y a pesar de los sos numberosos intentos por restablecer la so reputación, y los sos miles de proyeutos d'orde tanto lliterariu como científicu, nunca volvió ser el mesmu (magar que consiguió ingresar na Llunar Society). Finó d'escarlatina, tratando d'atopar carbón n'Irlanda n'unu más de los sos innumberables proyeutos científicos, en 1794.
Les aventures del Barón de Munchausen
En 1785, Raspe publicaría n'inglés el Rellatu que fai'l Barón de Munchausen de les sos campañes y viaxes maraviyosos per Rusia, basáu nes andances d'un noble alemán d'esistencia real (Karl Friedrich Hieronymus, barón de Münchhausen), que, cuando retornó del so serviciu a les órdenes del exércitu rusu, narraba unes hestories estraordinaries les cualos yeren el plasmu de la población de la so llocalidá natal. Les aventures del barón, añadíes a ciertes lleendes del folclor popular européu, fueron arrexuntaes por Rallar nuna edición con un ciertu tonu satíricu ( ello ye qu'aprovecha abondo p'atacar a los sos enemigos en vida), creando un personaxe inmortal carauterizáu por una insuperable imaxinación la cual fai-y cuntar maraviyoses hestories munches de les cuales rayen na llocura, o na mayor de les irracionalidaes. D'ellí que'l Munchausen lliterariu pasara a la Hestoria non solamente como aventureru, sinón, sobremanera, como un peracabáu embusteru, y un mentirosu patolóxicu.
Depués publicaríense más ediciones d'esta obra, siendo quiciabes la más conocida la de Bürger, que dio a conocer al personaxe creáu por Raspe n'Alemaña (y estropió de manera irreparable la reputación del auténticu barón, qu'entá vivía). Estes ediciones fueron añadiendo cada vegada más hestories que circulaben por toa Europa, modificar n'alto grau la versión orixinal. Tocantes a Raspe, la edición inglesa cambéu de manes (incluyendo les del escritor), colo cual ésti vivió nueve años ensin apenes esfrutar los mieles -sobremanera económicos-, que'l so popularísimo personaxe podía habe-y reportáu. Sicasí, Raspe tampoco lluchó demasiáu polos sos intereses, probablemente porque inda esperaba retomar la so fama como científicu, y nun quería qu'esti ésitu lliterariu entorpeciera la so meta.
Referencies
Enllaces esternos
