Parque natural de Les Ubiñes-La Mesa
Situación
País	España
Autonomía	Principáu d'Asturies
Tipu	Reserva de la bioesfera
Coordenaes	43°06′59″N 5°57′44″W / 43.1164°N 5.9621°O / 43.1164; -5.9621
Parque natural de Les Ubiñes-La Mesa Parque natural de Les Ubiñes-La Mesa (Asturies)
Datos
Superficie	45 049,88405 ha[1]

El parque natural de Les Ubiñes-La Mesa ye un parque natural asitiáu nel Principáu d'Asturies (España), nel área central del cordal Cantábricu. Dende'l 11 de xunetu de 2012 ye reserva de la biosfera de la Unesco.^[2]

Trátase d'un terrén de monte y valles dientro de los conceyos asturianos de Teberga, Quirós y Ḷḷena. N'abril de 2013, presentóse una proposición non de llei énte la Xunta Xeneral del Principáu pa incluyir el conceyu de Tameza tomando asina un total de 35.793 hectárees., en 2016 continua ensin ser efectiva esta inclusión.^[3]

N'ochobre de 2014 apruébase un nuevu preséu de xestión integráu, pol que xunifíquense les normatives qu'afeuten a diversos espacios naturales. El parque natural pasa a tar reguláu pol Preséu de Xestión Integráu del Monte Central Asturianu Archiváu 2016-03-03 en Wayback Machine.

El monte carauterízase pol macizu d'Ubiña de más de 2400 metros. (Picos del Fontán y Peña Ubiña con 2417 metros) y distintes zones d'un altor averáu a los 2000 metros. Por cuenta de esto dientro del parque denótase una gran diferencia d'altitúes ente les distintes zones.

Los valles tán formaos poles cuenques del ríu Taya, el del ríu Valdecarzana y el del ríu Val de Sampedru o ríu Páramu, nesti postreru ta asitiada'l monumentu natural de Cueva Güerta.

Tien les siguientes figures de proteición:

• Reserva rexonal de caza de Somiedo
• Paisaxe protexíu de Peña Ubiña
• Declaráu parcialmente Llugar d'Importancia Comuñal de Peña Ubiña
• Llugar d'Importancia Comuñal de Montovo-La Mesa
• Declaráu parcialmente Zona d'Especial Proteición pa les Aves de Ubiña-La Mesa
• Paisaxe protexíu del Picu Caldoveiru
• Monumentu natural de los Puertos de Marabio

Tol parque ye una zona de gran diversidá y bon estáu de caltenimientu con un terciu de la so superficie ocupada por montes d'altu valor ecolóxicu y de una antigüedá apreciables, destacando principalmente los fayedales.

El datu más destacáu de manera xeneral ye que nel área d'influencia del parque atópense representaes once de les diecinueve families esistentes n'Asturies. dientro d'esta bayura estrémense trés árees distintes:^[4]

• árees con llombes (menor 700 m d'altor);
• árees de montes (1700 - 1800 m d'altor);
• árees subalpines (percima de los 1800 m).

La masa forestal del parque ye abondosa con montes maduros d'hasta ocho tipos distintos:

• fayedal: el más importante y representáu, qu'ocupa'l 75 % del parque;
• Rebollares oligótrofos: Formaos por carbayu albar, carbayu rosáu, carbayu o
• abeduriu;
• texos;
• fresnos;
• pládanos;
• alisedes.

Dientro del restu de les formaciones vexetales qu'atopamos dientro del parque puen estremase con terrenes de campera y cultivu y carbes formaes principalmente por enebros, gayubes y la laureola. Tamién esisten zones de xardón, narcisu d'Asturies, el narcisu de trompeta y la genciana.

Mención aparte merecen les zones de vexetación de llagunes, qu'anque de pequeña estensión tienen gran bayura ecolóxica. Estes zones tán ensamaes por llamargues, llagunes y turberus. D'estes postreres hai de solliñar les de la zona del llagu El Ḷḷegu, en Ḷḷena.

Por cuenta de la gran masa forestal el parque presenta una gran biodiversidá.

Destaca la presencia del osu pardu cantábricu, rei de les especies cantábriques. Dientro del parque puen atopase especies como'l xabaril (Sus scrofa), el corzu (Capreolus capreolus), el venáu (Cervus elaphus) y el robecu (Rupicapra rupicapra).

Esisten gran variedá de carnívoros como son l'osu, llobu, la raposa, les fuines, la xeneta, l'algaire, la papalbina, el melandru, la llondra, y el topu fediondu (ratu d'agua ó ratu d'almizcle).

De los pequeños mamíferos podemos solliñar la llebre del piornal,

Los esperteyos tán representaos por ocho especies siendo'l de mayor interés l'esperteyu de cueva.

Por cuenta de dos de les singularidaes del parque destaquen dos tipos d'aves sobre toes:

• les aves qu'habiten de normal en zones montiegues como son el faisán montés, el Picatueru de les carbayeres, el Picapodrizu o'l esguilón montés.

• les aves qu'habiten la zona d'altu monte, con especies afeches como'l gurrión alpín, neverina, peñiquina, el roxu (monticola saxatilis), Chis de los puertos, esguilatorres o la perdiz parda, o el utre.

Dientro de les rapaces puede destacase la utre, l'águila prieta, la zapiquera, l'azor y el ferre palomberu.

Dientro d'esta especie pue solliñase la xaronca de San Antón nos puertos d'Agüeria y de xaronca común nel puertu de La Cubieḷḷa.^[4]

Ye una zona de gran valor arqueolóxicu, de los que destaca los Abrigos Rupestres de Fresnéu, cercanos al pueblu de Fresnéu (Teberga), los castros de Focella y Barriu (Teberga) o Ricabo y El Collao (Quirós). Los xacimientos venceyaos a la Vía de La Carisa y les fortificaciones visigodes del Homón de Faru (Ḷḷena)

Nesti parque tamién ta presente'l Camín Real del Puertu de la Mesa, calzada romana asitiada sobre una sienda yá utilizada polos primeru pobladores de la zona.

• Fernández Ortega, Angel (1 de setiembre de 2005). Fernández Ortega, Angel (1 de setiembre de 2005). Peña Ubiña "Macizo de Ubiña (Lena)". Oviedo: Nobel Ediciones Año. ISBN 978-84-8459-333-1.
• Adrados, Miguel Angel (1 de xineru de 1998). Adrados, Miguel Angel (1 de xineru de 1998). Cordillera Cantábrica, Macizo de Peña Ubiña. Mapa topográfico excursionista 1:25.000. Oviedo: Adrados Ediciones. ISBN 0-00-008307-0.

• Galería d'imáxenes del Parque Natural de Ubiña - La Mesa Archiváu 2014-08-20 en Wayback Machine:
• LLEI 5/2006, de 30 de mayu, del Parque Natural de Les Ubiñas-La Mesa.
• Páxina del sistema d'información ambiental del Principáu d'Asturies.
• Situación del parque.
• Tres imagen de distintos llugares del Parque[1][2]