Les llingües kele (tamién llingües sheke) son una división de les llingües bantús codificada como grupu B.20 na clasificación de Guthrie. Acordies con Nurse y Philippson (2003), dexando a un llau el seki (sheke) (B.21) en sí mesmu, paecen constituyir una unidá filoxenética válida, ya inclúin:
- Lengue, Ndasa, Sigu (Sighu), Kele (Dikele), Ngom, Mbangwe, Wumbvu, Kota, Shake (Sake), Mahongwe, ?Seki (Sheke)
Maho (2009) añade'l B203 Sama, el B204 Ndambomo y el B205 Metombola.
Comparanza léxica
Los numberales en distintes llingües kele son:[1]
| GLOSA
|
Kélé |
Kota |
Bungom
(Koya) |
Mahongwe |
Mbagwe |
Ndasa |
Ngom |
Sake |
Sighu |
Wumbvu
|
PROTO-
KELE
|
| '1' |
nwúntù |
mɔ́kɔ̌ |
ìótò |
ɔ̀ɔ̃́ŋkɔ̀ |
-ɔɔtɔ |
-ootu |
-wutu |
yìwútù |
mɔ̃́ɔ̃̌ |
yɔ́ɔ́tù |
*-wotu /
*-mootu
|
| '2' |
bàbá |
bàbá |
bìbá |
byɔ́lɛ́ |
-ba |
-ɔɔlɛ |
-ba |
bìbá |
yɔ́lɛ̀ |
byɔ́ɔ́lɛ̀ |
*-balɛ
|
| '3' |
bàlál(è) |
ìhã́tò |
bìlálù |
(mè)hã́ntò |
-lali |
-saatu |
-lalu |
bìgágɛ́ |
sáátù |
bìsáátù |
*-ʦatu ~ *-tʰatu
|
| '4' |
bànáyì |
náyì |
bìnáyì |
ìnáyì |
-nayi |
-nayi |
-nai |
bìnáyɛ̀ |
nááyí |
bìnáyì |
*-nai
|
| '5' |
bàtán |
ntã́yì |
bìtánù |
ǹ̩táyì |
-taani |
-taani |
-tanu |
bìtánɛ̀ |
táánù |
bìtáɲì |
*-taːnu
|
| '6' |
5 + 1 |
ntóbà |
5 + 1 |
ǹ̩tóbà |
-syami |
mu-tuba |
5 + 1 |
túbɔ́ |
mútúúbà |
ùntúúbà |
*n-toba
|
| '7' |
5 + 2 |
4 + 3 |
5 + 2 |
4 + 3 |
nʦaami |
ʦaami |
5 + 2 |
5 + 2 |
ʦáámbù |
ùnʦààmì |
*-ʦaːmbi
|
| '8' |
5 + 3 |
mwã́mbì |
5 + 3 |
mwã́mbì |
mpfuɔmɔ |
mwambi |
5 + 3 |
rìmwâmbì |
pwɔ́ɔ́mbɔ́ |
ùmpwɔ́ɔ́mɔ̀ |
*mwambi
|
| '9' |
5 + 4 |
5 + 4 |
5 + 4 |
5 + 4 |
5 + 4 |
i-vwa |
5 + 4 |
rìbvùwɔ́ |
líbwá |
5 + 4 |
*-bwa
|
| '10' |
ʤúm(ù) |
ʤóhũ̀ |
ʤòmù |
ʤóhũ̀ |
-y-kumu |
i-ku |
ʤumu |
ʤúmù |
ʤúmì |
ìkú |
*-kumi ~
*-ʤumi
|
Referencies
Bibliografía
- Nurse & Philippson (2003), The Bantu Languages.
