Les llingües tunguses (o llingua manchú-tunguses) son un grupo de llingües falaes nel este de Siberia y Manchuria. Dalgunos llingüistes considerar parte de la familia de llingües altaiques, xunto coles llingües túrquiques y les mongoles, pero la teoría nun ye universalmente aceptada.
Clasificación interna
Les llingües tunguses estremar en dos grupos:
Carauterístiques comunes
Les llingües tunguses fonéticamente como les demás llingües altaiques presenten vocales arrondaes que participen en procesos fonolóxicos de sinarmonía vocálica. Dende'l puntu de vista gramatical son llingües aglutinantes de nucleu final.
Comparanza léxica
Los numberales en distintes llingües tunguses:
GLOSA
|
Tungús septentrional
|
Tungús sureste
|
Tungús suroeste
|
PROTO- TUNGÚS
|
Even |
Evenki |
Negidal |
Oroqen |
Udihe
|
Orochi |
Orok |
Ulcha |
Hezhen |
Manchú |
Xibe
|
'1' |
ɵmen |
əmun |
ɵmɵn |
umun |
omo
|
omoː |
gueːda |
umu |
əmkən |
əmkən |
əmkən |
*əmün/ *əmkən
|
'2' |
dʒɵ:r |
dʒoːr |
dʒoːl |
dʒoːr |
dʒoː
|
dʒoː |
duː |
dʒoəl |
dʐuru |
dʂo |
dʐo |
*dʐur/ *dʐoər
|
'3' |
ɪlan |
ɪlan |
ilan |
ilan |
ila
|
ila |
ila |
ila |
ilan |
ilɑn |
ilan |
*ilam
|
'4' |
digen |
dijin |
diɣin |
dijin |
diː
|
diː |
dʒin |
dui |
dujin |
duin |
dujin |
*dügin
|
'5' |
tunŋan |
tʊŋŋa |
toɲŋa |
tʊŋŋa |
el toŋa || tunda || el toɲdʒa || sundʑa || sundʑɑ || sundʐa || *el toɲga
|
'6' |
ɲoŋen |
ninŋun |
ɲoŋun |
ɲoŋun |
ɲoŋo || nuŋo || ɲoŋgu || ninŋun || nyŋŋun || ninŋun || *ńöŋün
|
'7' |
naden |
naden |
naden |
naden |
nada || nada || nada || naden || nɑdən || nadən || *naden
|
'8' |
dʒapkan |
dʒaxʊn |
dʒapkun |
dʒapkʊn |
dʒapu
|
dʒakpu |
dʒappu |
dʒakpu |
dʐaqun |
dʐoqoŋ |
dʐaqun |
*dʐakpun *dʐapkun
|
'9' |
ujun |
jəjin |
ijəɣin |
jəjin |
jəji
|
xuju |
xuju |
xuji |
ujyn |
ujyn |
ujin |
*xüyägin
|
'10' |
mɪan |
dʒaːn |
dʒaːn |
dʒaːn |
dʒaː
|
dʒaː |
dʒoːn |
dʒua |
dʐuan |
dʐoɑn |
dʐuan |
*dʐuan
|
Referencies
Enllaces esternos