El miyu del sol[1] (Lithospermum officinale) ye una especie de plantes perteneciente a la familia de les boraginacees.
IlustraciónVista de la plantaLithospermum officinale
Descripción
Derecha, ramosa, foliosa na so parte cimera, suelen baltase los tarmos pol pesu de la ramasca, aspra, perenne y llega a 1 m d'altor. Les flores tán nos ramilletes terminales, ente fueyes, nun hai munches abiertes, son blancu amarellentaes, de 4 mm de diámetru na corola, ta formada por 5 pétalos xuníos a un tubu de 4-5 mm de llargor, los estames nun se ven. Mota con 5 sépalos estrechos y bien pilosos, rabillu de 7-10 mm de llargor. Ente los sépalos los van formándose los frutos, 1-2-3 o 4 granos, de 3 mm de llargor, bien duros, con una grana de forma asemeyada, de color blancu, brillosu como'l nácare. Fueyes alternes, llanceolaes, sentaes, d'hasta 6 cm de llargor y 14 mm d'anchor, de punta casi roma, nerviación bien fonda, saliente nel viesu, pilosidá abondosa, corta nel fai, más rala y llarga nel viesu. Tarmos maderizos nel so mayor llargor, con manches pardes llonxitudinales, pierden les fueyes. Raigañu fuerte y fonda, de la cepa salen dellos tarmos primarios.[2]
Distribución y hábitat
Toa Europa sacante Islandia. Habita en sebes y carbes y márxenes del monte. Floria en primavera y branu.[3]
Usos
Los nativos norteamericanos yá utilizaben el miyu del sol como anticonceutivu. Esperimentalmente comprobóse que los sos estractos inhiben la lliberación de gonadotrofinas y prolactina, ensin influyir direutamente na so síntesis a nivel del lóbulu anterior de la hipófisis.
Les granes seques del miyu del sol utilícense tradicionalmente pa la estracción de cuerpos estraños de los güeyos: asítiase una grana sol párpagu y al amugase produzse una capa mucilaginosa a la que queda xuntáu al oxetu, lo que facilita y acelera la so eliminación.[ensin referencies]
Amás, puede estrayese del raigañu d'esta planta un tinte de color púrpura. Ye preferible coyer los raigaños mientres la primavera.[4]
