El Cubo del Vino, tamién conocíu como El Cubo de la Tierra del Vino o a cencielles El Cubo, ye una llocalidá y conceyu español de la provincia de Zamora, na comunidá autónoma de Castiella y Lleón.[3]
El Cubo ye la primer llocalidá zamorana que los pelegrinos algamen nel camín de Santiago de la Plata dende la provincia de Salamanca. Aportar al so términu en degolando la llinde con Calzada de Valdunciel, al traviés d'un pequeñu monte d'encinas, jaras y retamas. Dende El Cubo, los pelegrinos siguen el so camín en direición a Zamora pela antigua vía romana que s'asitia a la izquierda de la carretera nacional y que se dirixe escontra Villanueva de Campeán.[4]
L'apellíu d'esti pueblu pon de manifiestu la pertenencia d'El Cubo a una contorna que nel pasáu foi arrogante en viñeos hasta qu'una plaga de filoxera abrasó esti cultivu nel sieglu XIX. La so histórica tradición vitivinícola certificar na actualidá con una amenorgada presencia de viñes y con un ensame de bodegues tradicionales escavaes so tierra.
Del so cascu urbanu destaca la ilesia parroquial de Santu Domingu Guzmán, reconstruyida nos años cuarenta del sieglu XX y de que la so fábrica orixinaria solo se caltuvo la espadaña. Frente a la ilesia esiste, dende'l 2005, un cruceru que retruca'l de Santiago Pelegrín de la ilesia de Santa Marta de Tera.
Topónimu
El nome d'El Cubo créese que podría venir de la esistencia n'otres dómines d'una torre o cubu que'l so oxetivu podría ser la defensa d'esa zona estratéxica por ser una vía de camín.
Símbolos
La comisión de gobiernu de la Diputación de Zamora, en sesión ordinaria celebrada'l 14 d'abril de 1999, adoptó alcuerdu pol que s'aprueba l'escudu heráldicu y la bandera municipal colos que pretende dotase al conceyu d'El Cubo del Vino, quedando blasonado de la siguiente forma:[5]
Escudu: de plata barra de gules, acompañada en recímanu d'uves en sinople y en punta d'ilesia de gules mazonada de sable. Al timbre Corona Real zarrada.
Bandera: rectangular, de proporciones 2.3, formada por un pañu blancu con franxa diagonal colorada del ángulu inferior del estil al superior de la batiente, con tres círculos verdes nel cantón del estil y una cruz griega colorada nel de la batiente.
El términu municipal ta cruciáu pol regueru de San Cristóbal. Cuenta cola esistencia del monte denomináu "Mayada Gorda", anguaño catalogáu como d'utilidá pública y destináu al aprovechamientu pa camperes de ganáu y cotu de caza.
Historia
Pudo ser la Sabaria que citen les antigües cróniques romanes. En dómina romana foi una de les llocalidaes asitiaes na Vía de la Plata.
La llocalidá apaez recoyida como un despobláu nel sieglu XII, debiéndose'l so refundación al rei Alfonsu VII de Lleón, que lo fixo depender entós del monesteriu de Valparaíso.[6]
Cola creación de les actuales provincies en 1833, El Cubo de Tierra del Vino quesó encuadráu na de Zamora, dientro de la Rexón Lleonesa, que, como toles rexones españoles de la dómina, escarecía de competencies alministratives.[7]
Como'l so nome indica, la historia d'El Cubo ta íntimamente xunida a la vide y al vinu. Sicasí, foi una plaga de filoxera la que nel s. XIX fixo recular la vide, hasta entós la principal fonte de riqueza d'esti conceyu. Anguaño'l so cultivu va recuperando, anque nun llegó a la so situación histórica.
El conceyu, que tien una superficie de 34,31 km²,[9] cuenta según el padrón municipal pa 2016 del INE con 347 habitantes y una densidá de 10,11 hab./km².
Gráfica d'evolución demográfica d'El Cubo del Vino ente 1842 y 2017
El conceutu de delda viva contempla solo les deldes con caxes y bancos relatives a creitos financieros, valores de renta fixa y préstamos o creitos tresferíos a terceros, escluyéndose, poro, la delda comercial.
Gráfica d'evolución de la delda viva del conceyu ente 2008 y 2014