Ye ciudadanu de la Xunión Europea toa persona qu'ostente la nacionalidá d'un Estáu miembru de la Xunión Europea. La ciudadanía de la Unión, por tanto, xúnese a la ciudadanía nacional ensin sustituyila.
El conceutu de ciudadanía europea ta necesariamente xuníu al proyeutu de construcción de la Xunión Europea y precisa d'una identidá europea qu'hasta agora nun esistió.[1] Los entamos de la Xunión Europea tán nos alcuerdos económicos que pretendíen alloñar la posibilidá d'una nueva guerra, pero, con figures como Jean Monnet, entamóse un procesu con un oxetivu real d'integración qu'aspiraba a ser definitivu. Les crítiques a esi procesu, consideráu por munchos elitista y burocráticu, nun torgar que la institucionalización del conceutu de Ciudadanía Europea nel Tratáu de la Xunión Europea seya un finxu.
De fechu la plasmación de la ciudadanía europea supunxo un pasu na converxencia político y xurídico d'Europa.[2] Tien les siguientes carauterístiques: ye una ciudadanía qu'enche les fronteres nacionales, con venceyos débiles, de calter puramente xurídicu -una y bones los ciudadanos europeos son ciudadanos de dalgún de los Estaos de la Xunión Europea-, de calter inactivu ya instrumental. El fracasu na aprobación de la Constitución Europea supunxo un frenu a una meyor institucionalización de la ciudadanía europea.,[3] que se salvó en parte tres l'aprobación del Tratáu de Lisboa.
A pesar de los problemes, tanto'l procesu de la so construcción como la so plasmación considérense como'l gran referente y paradigma de la ciudadanía cosmopolita[4] nel sentíu de ser una ciudadanía posnacional, venceyada a valores universales como los derechos humanos y por tanto estensible a tol mundu.[5]
Derechos del ciudadanu
La importancia de la ciudadanía de la Unión anicia nel fechu de que los sos ciudadanos gocien de derechos auténticos al amparu del Derechu de la Xunión Europea. Los derechos principales que confier la ciudadanía con arreglu al Tratáu de Funcionamientu y a la Carta de los Derechos Fundamentales de la Xunión Europea son los siguientes:
Dalgunos de los derechos “más visibles” d'esa ciudadanía namái s'esfruten al movese fuera del Estáu del que se ye nacional: participación nes eleiciones al Parllamentu Européu y nes eleiciones municipales del Estáu Miembru nel que moren; acoyese a la proteición de les autoridaes diplomáticu y consular nel territoriu d'un tercer país nel que nun tea representáu'l Estáu Miembru del que sían nacionales o pol fechu de circular y morar llibremente nel territoriu de los Estaos miembros.
L.M. Diez Picazo afirma por ello que se cuerre'l riesgu “de que la ciudadanía europea seya vista como un atributu de los europeos cosmopolites en cuanto contrapuestos a los europeos provincianos”.[6]
↑La primer referencia al usu del términu cosmopolitismu atópase na obra de Diógenes Laercio qu'atribúi a Diógenes de Sínope la frase soi ciudadanu del mundu -κόσμος πολίτης-, tamién puede trate, pa los oríxenes de la ciudadanía universal la escuela cínica y el pensamientu estoicu
↑(“Ciudadanía ya identidá europees”: 2003). (Vease, Reviriego, F., Recensión al llibro Ciudadanía Europea de M. Flaire, Teoría y Realidá Constitucional, nᵘ15, 2005)