Sufixo -driz

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Lo sufixo -driz u -triz ye un sufixo semiculto derivau de lo sufixo latín -TRIX, -ĪCIS, lo equivalent feminin de lo sufixo -TOR, ŌRIS. En latín yeran sufixos que s'anyadiban a lo supín u lo participio de perfecto pasivo.[1]

En las traduccions medievals se veye una competencia con lo sufixo -esa. Si por un regular s'escribe emperadriz, en lo "Libro de las Marabillas de lo Mundo" de Chuan de Mandevilla se puede veyer emperadoresa como galicismo.

Eixemplos d'emplego

En aragonés medieval se documenta:

En aragonés actual lo que se puede sentir ye emperadora, gobernadora, pecadora, ecetra.

La mes gran part de las palabras aragonesas medievals u actuals con este sufixo son de transmisión culta, con pocas excepcions como pecadriz / pecatriz.

No s'ha de confundir lo sufixo -driz / -triz con terminacions homonimas. Encara que pareixca una terminación en sufixo -triz, no en ye eixemplo etimolochico la palabra idolatriz,[2][3], que deriva de idolatra y se presenta como ydolatressa en lo "Libro de los Emperadors".

Comparanza con atras luengas

Las formas equivalents en atras luengas romances son: -triz/-driz en castellano, -triu en catalán, -trice en francés y -trice en italiano.

En francés lo emplego de -trice ye muito mes frequüent que en aragonés lo emplego de -driz/-triz. Lo sufixo masculín correspondient ye -teur, que ye lo resultau de la evolución culta de lo latín -ATOR, estando la forma patrimonial -eur, con forma femenina -euse. Se puede distinguir cuan se tracta d'una forma culta u patrimonial comparando con lo participio:[4]

  • Acteur > actrice.[5]
  • Lecteur > lectrice, estando lo participio lu.[4]
  • Protecteur > protectrice,[5] estando lo participio protégé.
  • Chanteur > chanteuse, estando lo participio chanté y perteneixendo la t a la radiz y no a lo sufixo.[4]
  • Menteur > menteuse,[5] estando lo participio menti, y perteneixendo la t a la radiz y no a lo sufixo.

Referencias

  1. ↑ (es) David A. Pharies: Diccionario Etimológico de Los Sufijos Españoles: Y de Otros Elementos Finales Volumen 25 de Biblioteca románica hispánica. Editorial Gredos, S.A., 2002 pp 497-498. ISBN 8424923391, 9788424923396.
  2. ↑ (an) Cronica de los Conquiridors.
  3. ↑ (an) La Flor de las Ystorias d'Orient.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 (es) Gramática francesa. Larousse Editorial, S.A, 2014., pp 27-28.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 (es) Jesús Cantera y Eugenio de Vicente: Gramática francesa. Editorial Cátedra, S.A., 1999, pp 88-89.

Bibliografía

Read other articles:

Bagabag, Nueva Vizcaya

Peta menunjukkan lokasi Bagabag Data sensus penduduk di Bagabag Tahun Populasi Persentase 199528.279—200030.6521.74%200732.7870.93% Bagabag adalah munisipalitas yang terletak di provinsi Nueva Vizcaya, Filipina. Pada tahun 2010, munisipalitas ini memiliki populasi sebesar 32.787 jiwa dan 6.241 rumah tangga. Pembagian wilayah Secara administratif Bagabag terbagi menjadi 19 barangay, yaitu: Bakir Baretbet Careb Dumayop Lantap Murong Nangalisan Paniki Pogonsino San Geronimo (Poblacion) San Ped...

 

Fida'i

فدائي FidaʼīLagu kebangsaan  PalestinaPenulis lirikSaid Al-Muzayin, 1965KomponisAli Ismail, 1965Penggunaan1996SebelumnyaMawtini Negara Palestina Artikel ini adalah bagian dari seri Politik dan KetatanegaraanPalestina Jabatan yang statusnya disengketakan ditunjukkan dengan huruf miring Negara Anggota Liga Arab Pemerintahan Pemerintah Negara Palestina (Ramallah) Presiden: Mahmoud Abbasa Perdana Menteri: Mohammad Shtayyeh Pemerintah Hamas (Gaza) Simbol nasional Bendera Lagu kebangsaa...

 

The Lions (peaks)

Pair of pointed peaks in the country of Canada The Lions seen from Cleveland Dam at Capilano Lake, in the District of North Vancouver West LionWest LionLocation northwest of Vancouver Highest pointElevation1,654 m (5,427 ft)Prominence369 m (1,211 ft)Coordinates49°27′28″N 123°11′11″W / 49.45778°N 123.18639°W / 49.45778; -123.18639GeographyLocationBritish Columbia, CanadaRegionMetro Vancouver Regional DistrictDistrictNew Westminster L...

Keuskupan Sør-Hålogaland

Keuskupan Sør-HålogalandSør-Hålogaland bispedømmeGereja Norwegia Pemandangan Katedral BodøLokasiNegaraNorwegiaWilayahNordlandDekanatBodø domprosti, Lofoten, Ofoten, Vesterålen, Salten, Nord-Helgeland, Indre Helgeland, Sør-HelgelandStatistikParoki96Umat198,420InformasiDenominasiGereja NorwegiaPendirian1952KatedralKatedral BodøKepemimpinan kiniUskupAnn-Helen Fjeldstad JusnesPetaLokasi Keuskupan Sør-HålogalandSitus webhttp://www.kirken.no/sor-haalogalandReferensi[1] Sør...

 

Game of Death I

Game of Death (1978) Hanzi tradisional: 死亡遊戲 Hanzi sederhana: 死亡游戏 Alih aksara - Romanisasi Yale: Sžwáng yóusyì Yue (Kantonis) - Romanisasi Yale: Seíh Mòhng Yàauh Hei Game of DeathSutradaraRobert ClouseSammo HungBruce LeeProduserRaymond ChowDitulis olehJan SpearsBruce LeeSkenarioBruce LeePemeranBruce LeeKim Tai-jongYuen BiaoGig YoungDean JaggerColleen CampRobert WallHugh O'BrianDan InosantoMel NovakSammo HungKareem Abdul-JabbarHan-Jae JiCasanova WongPenata musikJ...

 

Trotskyisme

Leon Trotsky Bagian dari seriTrotskyisme Leon Trotsky Internasional Keempat Marxisme Leninisme Revolusi Rusia Konsep Anti-Stalinisme Negara pekerja cacat Negara pekerja merosot French Turn Revolusi permanen Revolusi politik Revolusi sosial Tuntutan transisional Front persatuan Revolusi dunia Trotskyis utama James P. Cannon Tony Cliff Pierre Frank Ted Grant Joseph Hansen Gerry Healy C. L. R. James Pierre Lambert Livio Maitan Ernest Mandel Nahuel Moreno Michel Pablo Internasional Komite untukPe...

Ligurie

Cet article possède des paronymes, voir Liguori et Ligure. Ligurie Héraldique Drapeau Administration Pays Italie Chef-lieu Gênes Provinces 4 Communes 235 Président Mandat Giovanni Toti (C!) 2020-2025 NUTS 1 ITC (Italie du nord-ouest) ISO 3166-2 IT-42 Démographie Population 1 537 094 hab. (30/04/2020) Densité 284 hab./km2 Géographie Superficie 542 100 ha = 5 421 km2 Localisation Liens Site web regione.liguria.it modifier  La régio...

 

趙家驤

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年 大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)（47—48歲） † 中華民國福建省金門縣国籍 中華民國政党 中國國民黨获奖 青天白日勳章（追贈）军事背景效忠 中華民國服役 國民革命軍 中華民國陸軍服役时间1924年－1958年军衔 二級上將 （追晉）部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

 

Ristorante Paradiso

Japanese manga series Ristorante ParadisoCover of the first manga volumeリストランテ・パラディーゾ(Risutorante Paradīzo)GenreRomance[1] MangaWritten byNatsume OnoPublished byOhta PublishingEnglish publisherNA: Viz MediaMagazineManga Erotics FOriginal runMay 2005 – March 2006Volumes1 MangaGente: The People of Ristorante ParadisoWritten byNatsume OnoPublished byOhta PublishingEnglish publisherNA: Viz MediaMagazineManga Erotics FOriginal runSeptember 2...

Vianen

Peta lokasi Vianen Vianen adalah sebuah bekas gemeente Belanda yang terletak di provinsi Utrecht. Pada tahun 2006 daerah ini memiliki penduduk sebesar 19.702 jiwa. Artikel bertopik geografi atau tempat Belanda ini adalah sebuah rintisan. Anda dapat membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.lbs

 

Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерации

Министерство природных ресурсов и экологии Российской Федерациисокращённо: Минприроды России Общая информация Страна  Россия Юрисдикция Россия Дата создания 12 мая 2008 Предшественники Министерство природных ресурсов Российской Федерации (1996—1998)Министерство охраны...

 

哈萨克斯坦总统

此条目序言章节没有充分总结全文内容要点。 (2019年3月21日)请考虑扩充序言，清晰概述条目所有重點。请在条目的讨论页讨论此问题。 哈萨克斯坦總統哈薩克總統旗現任Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев卡瑟姆若马尔特·托卡耶夫自2019年3月20日在任任期7年首任努尔苏丹·纳扎尔巴耶夫设立1990年4月24日（哈薩克蘇維埃社會主義共和國總統） 哈萨克斯坦 哈萨克斯坦政府...

Étoile multiple

Cet article est une ébauche concernant l’astronomie. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Vue d'artiste de HD 188753, un système à trois étoiles Une étoile multiple est un système stellaire composé de trois étoiles ou plus. Ni les étoiles doubles (deux étoiles) ni les amas stellaires (plusieurs dizaines d'étoiles) ne sont considérés comme des étoiles multiples. Il existe des systèmes ...

 

中國人民政治協商會議全國委員會香港地區委員

此條目需要补充更多来源。 (2014年10月30日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：中國人民政治協商會議全國委員會香港地區委員 — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 香港政治系列條目 政府 憲制文件 《英�...

 

1909 Illinois Fighting Illini football team

American college football season 1909 Illinois Fighting Illini footballConferenceWestern ConferenceRecord5–2 (3–1 Western)Head coachArthur R. Hall (4th season)CaptainBenjamin F. BaumHome stadiumIllinois FieldSeasons← 19081910 → 1909 Western Conference football standings vte Conf Overall Team W   L   T W   L   T Minnesota $ 3 – 0 – 0 6 – 1 – 0 Chicago 4 – 1 – 1 4 – 1 – 2 Illinois 3 – 1...

Guglielmo I (vescovo di Torino)

Guglielmo I di Torinovescovo della Chiesa cattolica  Incarichi ricopertiVescovo di Torino  Nato? Consacrato vescovo840 Deceduto873, Torino   Manuale Guglielmo I di Torino (... – Torino, 873) è stato un vescovo italiano. Biografia Guglielmo I fu vescovo di Torino dall'840 all'873. Di lui si ignorano altre notizie riguardo al suo periodo di reggenza della Chiesa torinese, pur lungo, anche se alcuni studiosi come l'Ughelli ritennero che prima di lui sia stato eletto un vescovo ...

 

Athletics at the 2000 Summer Olympics – Women's triple jump

Women's triple jumpat the Games of the XXVII OlympiadPictogram for athleticsVenueStadium AustraliaDate22 September 2000 (qualifications) 24 September 2000 (finals)Competitors27 from 22 nationsWinning distance15.20Medalists Tereza Marinova Bulgaria Tatyana Lebedeva Russia Olena Hovorova Ukraine← 19962004 → Athletics at the2000 Summer OlympicsTrack events100 mmenwomen200 mmenwomen400 mmenwomen800 mmenwomen1500 mmenwomen5000 mmenwomen10,000 mmenwome...

 

Interprète (musique)

Pour les articles homonymes, voir Interprète. Dans le domaine musical, un interprète est un musicien (chanteur, instrumentiste, chef d'orchestre ou chef de chœur) dont la spécialité est de réaliser un projet musical donné, planifié par un autre musicien, appelé compositeur. La division entre les interprètes et les compositeurs est devenue une singularité de la musique occidentale. Cette opposition concerne, non seulement la musique savante ou traditionnelle des pays de culture occ...

Suku Manipa

ManipaPeta Kepulauan Manipa dan penduduknya (kiri atas), 1724.Jumlah populasi2.700[1]Daerah dengan populasi signifikanMaluku (Pulau Manipa)BahasaManipa, Melayu Ambon, dan IndonesiaAgamaIslam (terutama Sunni)[2]Kelompok etnik terkaitWemale dan penduduk asli Maluku lainnya[3] Suku Manipa adalah kelompok etnis yang berasal dari Pulau Manipa di Maluku, Indonesia. Secara administratif, wilayah yang dihuni suku Manipa termasuk ke dalam wilayah kecamatan Kepulauan Manipa. Suk...

 

Stand Ye Guamanians

Stand Ye GuamaniansChamorro: Fanohge ChamoruB. Indonesia: Bangkitlah Rakyat GuamLagu kebangsaan  GuamPenulis lirikRamon Manalisay Sablan terjemahan: L.G. UntalanKomponisRamon Manalisay SablanPenggunaan1919Sampel audioberkasbantuan Stand Ye Guamanians (Chamorro: Fanohge Chamoru), umum dikenal sebagai Himne Guam (bahasa Inggris: The Guam Hymn), adalah lagu teritorial resmi Guam. Diadopsi pada tahun 1919, kata-kata dan musik yang ditulis dalam bahasa Inggris oleh Doktor Ram...