L'Academia d'a Luenga Aragonesa (oficialment Academia de la Lengua Aragonesa) ye una institución cientifica de caracter oficial y publico, creyada por a Lei de Luengas d'Aragón[1] como autoridat lingüistica de l'aragonés. Os suyos estatutos fueron aprebaus por o Gubierno d'Aragón o 5 d'abril de 2011, estando publicaus en o Boletín Oficial d'Aragón o 18 d'abril de 2011,[2] pero no ye constituida, en no haber nombrau encara o Gubierno d'Aragón a os primers academicos. Tien personalidat churidica propia y exerce as suyas funcions con autonomía organica, funcional y presupuestaria, ta guarenciar a suya obchectividat y independencia.
Competencias
Seguntes a Lei 10/2009 d'uso, protección y promoción d'as luengas propias d'Aragón y os suyos propios estatutos, son fins de l'Academia d'a Luenga Aragonesa:
- Investigar y formular as normas gramaticals de l'aragonés, parando cuenta en as suyas variedaz lingüisticas.
- Inventariar y actualizar o suyo lexico.
- Estimular l'uso, amostranza y difusión de l'aragonés y d'as suyas distintas modalidaz.
- Esfender y promover l'aragonés y as suyas modalidaz y velar por os dreitos lingüisticos d'os charradors de l'aragonés.
- Colaborar en a formación d'o profesorau.
- Establir o criterio d'autoridat en as cuestions relativas a la normativa, actualización y uso correcto d'a luenga aragonesa.
- Asesorar a os poders publicos y institucions sobre temas relacionaus con l'uso correcto de l'aragonés, a suya promoción social, asinas como sobre a determinación oficial d'os topónimos (os nombres oficials d'os territorios, os nuclios de población y as vías interurbanas ) y os antroponimos.
- As que, en l'ambito d'a suya competencia li encarge o Gubierno d'Aragón.
Academicos
Seguntes os suyos estatutos, l'Academia d'a Luenga Aragonesa podrá tener dica un maximo de 21 academicos de numero, y un numero indeterminau d'academicos correspondients y academicos d'honor. Os cargos d'academico de numero son vitalicios, y istos habrán d'estar filologos, personalidaz d'as letras, de l'amostranza, d'a comunicación y/o d'a investigación con reputada solvencia en l'ambito de l'aragonés, u contar con una producción reconoixida en o campo d'ista luenga.
Seguntes a Lei de Luengas, os primers miembros de l'Academia d'a Luenga Aragonesa y l'Academia Aragonesa d'o Catalán han d'estar nombraus por o Gubierno d'Aragón.
Seguntes publicó Heraldo d'Aragón o 8 de mayo de 2011, a lista d'os primers academicos de l'Academia d'a Luenga Aragonesa ninviada a o Gubierno por o Consello Superior ye formada por:[3]
Manimenos, o gubierno PSOE-PAR no plegó a fer os nombramientos, con o que o suyo nombramiento corresponderá a o nuevo gubierno saliu d'as eleccions a Corz d'Aragón de 2011.
Se veiga tamién
Referencias