Gurbanguly Mälikgulyýewiç Berdimuhamedow (* 29 Junie1957 in Babarap, rajon Gökdepe, oblast Asjchabat, Turkmeense SSR, Sowjetunie, tans provinsie Ahal welaýaty, Turkmenistan) is 'n Turkmeense politikus en die huidige voorsitter van die Volksraad van Turkmenistan. Hy het vanaf 2006 tot 2022 as die tweede president van Turkmenistan gedien. In 2022 het hy 'n magsdelingsreëling met sy seun Serdar, die huidige president, aangegaan.
Biografie
Berdimuhamedow is op 29 Junie 1957 tot Mälikguly Berdimuhamedowiç Berdimuhamedow (1932–2021)[1] en Ogulabat Kürräýewna Kürräýewa (1937-2023) in Babarap, in die huidige Gökdepe-distrik, Ahal-provinsie, gebore.[2] Hy is die enigste seun in 'n gesin van ses kinders. Berdimuhamedow se vader het as 'n senior beampte van die ministerie van binnelandse sake in 'n gevangeniswag-afdeling gewerk. Hy het as 'n kolonel in die polisie afgetree.[3] Sy oupa, Berdimuhamed Annaýew, was 'n plaaslike onderwyser wat in die Rooi Leër gedien het tydens die Tweede Wêreldoorlog as deel van die 748ste Geweerregiment van die 206ste Geweerafdeling van die 2de Oekraïense Front.[4] In September 1943 was sy eenheid een van die eerstes wat die Dnjeprriver oorgesteek het.[4] Hy is later in die 1948 Ashgabat-aardbewing dood.[5]
Berdimuhamedow het in 1979 aan die Turkmeense Staat Mediese Instituut gegradueer en 'n loopbaan in tandheelkunde betree.[6] Hy het ook 'n PhD in mediese wetenskappe in Moskou ontvang.[6] Teen 1992 het hy deel geword van die tandheelkunde fakulteit by die Mediese Instituut. Tydens die bewind van Saparmyrat Nyýazow, het hy in 1995 hoof van die tandheelkundesentrum van die Ministerie van Gesondheid en Mediese Nywerheid geword.[7]
Politieke loopbaan
Hy is in 1997 as die Minister van Gesondheid aangestel. In 2001 is hy as een van verskeie Adjunkvoorsitters van die Kabinet van Ministers aangewys (ook na verwys as Adjunk Eerste Minister, ten spyte van die gebrek aan 'n Eerste Ministerspos in Turkmenistan). Hy was verantwoordelik vir gesondheid, wetenskap, onderwys en sport.[8][9] In April 2004 het Nyýazow Berdimuhamedow se salaris vir drie maande opgeskort omdat gesondheidsorgwerkers nie betaal geword het nie.[7]
Die ministerie van gesondheid was verantwoordelik vir die uitvoering van Nyýazow se opdrag om alle hospitale buite die nasionale en provinsiale hoofstede in 2005 te sluit.[10]
Presidentskap
Ná Nyýazow se dood in Desember 2006 het die Staatsveiligheidsraad van Turkmenistan vir Berdimuhamedow as waarnemende president aangestel.[11] Die Raad het in sy aankondiging verklaar dat Öwezgeldi Ataýew, wat as voorsitter van die Vergadering van Turkmenistan die waarnemende president sou word, nie aangestel is nie "in die lig van die feit dat die aanklaer-generaal strafregtelike verrigtinge teen hom ingestel het".[12]
Artikel 60 van die Turkmeense Grondwet het bepaal dat die waarnemende president “nie vir verkiesing tot die Presidensie mag staan nie”,[13] wat Berdimuhamedow sou verhinder het om aan die 2007 presidensiële verkiesings deel te neem. Op 24 Desember 2006 het die Volksraad egter gestem om hierdie bepaling te verwyder, wat hom verkiesbaar gemaak het om aan die verkiesings deel te neem.[14] Berdimuhamedow is deur die politieke elite ondersteun,[15] en die amptelike uitslae het getoon dat hy 89% van die stemme gewen het.[16] Berdimuhamedow se aanstelling as tussentydse president en daaropvolgende verkiesing vir president het egter die grondwet geskend.[17]
In Februarie 2022 is dit deur Reuters berig dat Berdimuhamedow van plan om na vroeë presidensiële verkiesing op 12 Maart te bedank,[18] wat bespiegelings aangevuur het dat hy besig was om sy seun Serdar voor te berei hom as president op te volg.[19] Berdimuhamedow het nie aan die verkiesing deelgeneem nie, wat later deur Serdar gewen is,[20] en het Turkmenistan as die eerste Sentraal-Asiatiese land gevestig wat mag dinasties oorgedra het van vader na seun.[21] Serdar is op 19 Maart as president ingehuldig.[22] Berdimuhamedow is daarna as hoof van die Volksraad verkies.
_02.jpg)
