PROFILPELAJAR.COM

Alexander
	Keiser van die Bisantynse Ryk
	; ’n Mosaïekbeeld van Alexander in die Aya Sophia.
Bewind	912-913
Dinastie	Masedoniese
Gebore	23 November 870
Oorlede	6 Junie 913
Voorganger	Leo die Wyse
Opvolger	Konstantyn VII
Vader	Basilius I
Moeder	Eudokia Ingerina

Alexander (Grieks: Αλέξανδρος; 23 November 870 – 6 Junie 913) was die Bisantynse keiser van 912–913. Hy word soms Alexander III genoem. Hy was die derde seun van keiser Basilius I en Eudokia Ingerina. Anders as met sy twee ouer broers, word daar nie gegis dat Michael III dalk sy pa was nie, want hy is ’n paar jaar ná Michael se dood gebore.^[1]

Alexander is omstreeks 879 deur sy pa as medekeiser gekroon.^[2] Ná die dood van sy broer op 11 Mei 912 het Alexander senior keiser geword saam met Leo se jong seun, Konstantyn VII. Hy was die eerste Bisantynse keiser wat die woord "outokrator" (Grieks: αὐτοκράτωρ πιστὸς εὑσεβὴς βασιλεὺς) op munte laat aanbring het om die einde van sy 33 jaar as medekeiser te vier.^[3] Alexander het dadelik ontslae geraak van al sy pa se raadgewers en aanstellings, insluitende sy admiraal, patriarg en keiserin Zoe Karbonopsina, die ma van Konstantyn. Hy het haar in ’n klooster laat opsluit.^[4] Tydens sy kort bewind is die ryk aangeval deur die Abbasidiese Kalifaat in die ooste en het hy ’n oorlog ontlok met Simeon I van Bulgarye omdat hy geweier het om die tradisionele heffing te stuur met sy troonbestyging. Alexander is op 6 Junie 913 van uitputting dood ná ’n soort polospel.

Bronne beeld Alexander ongunstig uit – as lui, wellustig en venynig. Daar is ook ’n gerug dat hy die jong Konstantyn VII wou laat kastreer om hom so van die troonopvolging uit te sluit. Dit het nie gebeur nie, maar Alexander het aan sy opvolger ’n vyandiggesinde regent nagelaat, asook die begin van ’n lang oorlog teen Bulgarye. Hy word ook daarvan beskuldig dat hy heidense offerande aan die standbeeld van ’n goue beer in die Hippodroom gebring het om sy impotensie te genees.^[5]

Verwysings

↑ Schmitz, Leonhard (1867). "Alexander". Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology 1. Ed. William Smith. Boston: Little, Brown and Company. 115.
↑ Ostrogorsky, George (1969). History of the Byzantine State. Rutgers University Press. p. 233. ISBN 0-8135-0599-2.
↑ Ostrogorsky (1969), pp. 261ff.
↑ Ostrogorsky (1969), p. 261.
↑ Runciman S., A history of the First Bulgarian empire, Londen, G.Bell & Sons, 1930, p. 155